حیدر آسیابی ، تصریح کرد: با توجه به نقش تعیین کننده بررسی صحنه جرایم در کشف جرم و تحقق عدالت قضایی و از آنجایی که عوامل بررسی‌کننده صحنه جرم، اجتماعی از چندین ارگان مختلف و نیازمند هماهنگی بین بخشی است بنابراین وجود دستورالعملی خاص در این خصوص ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است.
وی با ارایه تعریفی از صحنه جرم و گستره آن هم ادامه داد: صحنه جرم مکانی است که مرتکب جرم، اقدام‌های مجرمانه خود را در آن فضا انجام داده است و به عبارت دیگر، صحنه جرم محل وقوع جرم است. ضمن اینکه صحنه جرم فقط محدود به محل کشف مجنی علیه یا محل وقوع جرم نیست و ممکن است محدوده وسیعی را در بر داشته باشد و حتی در مواردی ممکن است به دلیل تعدد جرایم ارتکابی، چندین صحنه جرم مطرح باشد؛ به عنوان مثال اگر فردی بدوا در مکانی مورد جرح قرار گرفته، سپس با اقدام مجرمانه آدم‌ربایی به محل دیگری انتقال و در آنجا به قتل رسیده است و در یک نقطه و مکان دیگری به صورت غیرقانونی تدفین شده باشد. همه این محلها به عنوان صحنه جرم در نظر گرفته می‌شود.وی در توضیح مفهوم بررسی صحنه جرم اظهار کرد: بررسی صحنه جرم شامل مجموعه فعالیت‌هایی است که برای ارزیابی و بهره‌برداری از وضعیت صحنه جرم و آثار به جا مانده از دیدگاه‌های فنی، پلیسی، پزشکی و قضایی صورت پذیرفته و نتیجه آن کشف جرم، شناسایی مرتکب و اجرای عدالت است. این مقام قضایی استان سمنان با بیان ضرورت بررسی صحنه جرم نیز خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه مجرمان حتی در موارد ارتکاب جرم با طرح نقشه قبلی و تمهید احتیاط‌های لازم برای به جا نماندن ردی از خود، باز هم به صورت قهری آثاری از خود در صحنه جرم یا نزد مجنی علیه بر جا می‌گذارند و ممکن است آثاری از صحنه جنایات نزد مجرم کشف و یافت شود از این‌رو، انجام اقدام‌هایی مانند انگشت‌نگاری و آثاربرداری از بو، خون، لباس و ... از صحنه جرم ضرورت اجتناب‌ناپذیری است که چنانچه فوری و توسط عوامل ذیربط صورت نپذیرد موجب از بین رفتن دلایل و آثار جرم و تضییع حق می‌شود. البته از سوی دیگر با توجه به اینکه مقررات آیین دادرسی کیفری هم الزامی بودن بررسی صحنه جرم را مورد تاکید قرار داده است بنا به مراتب، تردیدی در لزوم بررسی صحنه جرم وجود ندارد. آسیابی بخش چهارم از این دستورالعمل را حفظ صحنه جرم عنوان و تصریح کرد: این موضوع اولین و مهمترین اقدام لازم برای بررسی صحنه جرم است که اگر در انجام آن دقت و سرعت لازم معمول نشود به طور حتم این اتفاق با مشکل جدی روبه‌رو خواهدشد و چه بسا بررسی صحنه جرم را زایل خواهد کرد. قانون نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و قانون آیین دادرسی کیفری، انجام این تکلیف حساس و خطیر را بر عهده نیروی انتظامی گذاشته است.
دلایل فوریت داشتن حفظ صحنه جرم
دادستان عمومی و انقلاب سمنان در خصوص فوریت داشتن حفظ صحنه جرم گفت: تحقیقات مقدماتی باید سریع انجام شود و تعطیلات مانع از انجام تحقیقات نمی‌شود.
این مقام مسئول عوامل آسیب‌رسان به صحنه جرم را شامل 6 مورد بیان کرد و افزود: مجرم یا شرکا و معاونان وی به منظور از بین بردن آثار و دلایل جرم و ماموران امداد که به قصد امدادرسانی وارد صحنه جرم می‌شوند، دو دسته از افراد این اتفاق هستند. بستگان و یا دوستان مجنی علیه یا شهود قضیه در قالب کمک به وی، عوامل طبیعی مانند شرایط جوی و حضور حیوانات در صحنه جرم، همچنین دخالت ضابطان دادگستری غیرمسئول یا سایر مقام‌های رسمی که عضو گروه بررسی‌کننده صحنه جرم نیستند از دیگر عواملی به شمار می‌آیند که به صحنه جرم آسیب می‌رسانند. دقت نکردن عوامل بررسی‌کننده صحنه جرم در بررسی، به دلیل فقدان تجربه و مهارت کافی هم می‌تواند نقش مهمی در بر هم زدن صحنه جرم داشته باشد.
آسیابی در ادامه این گفت‌وگو، ترکیب گروه بررسی‌کننده صحنه جرم را بخش هفتم از این دستورالعمل عنوان کرد و یادآورشد: این گروه باید متشکل از نهادهایی باشد که به طور قانونی مسئولیتی در این موضوع داشته باشند. همچنین از افراد باتجربه و دارای مهارت‌های لازم باشند .
قاضی مسئول بررسی صحنه جرم
وی در ادامه با بیان اینکه قاضی به عنوان تصمیم‌گیرنده نهایی در رسیدگی به پرونده قضایی است، خاطرنشان کرد: اظهارنظر ضابطان دادگستری و سایر مقام‌های رسمی ذیربط هم جنبه طریقیت در قضاوت دارد. قانون آیین دادرسی کیفری نیز به صراحت قاضی را مسئول بررسی صحنه جرم اعلام کرده است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود به بررسی وظایف یگان اطلاع‌دهنده و استاندارد زمانی اطلاع‌رسانی به عوامل بررسی‌کننده صحنه جرم پرداخت و خاطرنشان کرد: با توجه به گستردگی حوزه‌های انتظامی در بعضی از حوزه‌های قضایی بزرگ و احتمال دسترسی نداشتن آنها به اسامی عوامل بررسی‌کننده صحنه جرم، مرکز تلفن پیام فرماندهی انتظامی هر حوزه قضایی متعاقب گزارش کلانتری یا پاسگاه بر وقوع جنایت، مسئولیت اطلاع‌رسانی را بر عهده خواهد داشت و حداکثر باید در مدت زمان 15 دقیقه از زمان اطلاع از موضوع، مراتب را به گروه بررسی‌کننده صحنه جرم اعلام و آنان را به محل دعوت کند. دادستان عمومی و انقلاب سمنان بخش آخر این دستورالعمل را کیفیت بررسی صحنه جرم از ناحیه عوامل ذیربط بیان کرد و گفت: بررسی این صحنه باید به نحو کارشناسانه صورت پذیرد و عوامل بررسی‌کننده صحنه ضمن برخورداری از تجربه و مهارت کافی دوره‌های آموزشی لازم را نیز گذرانده باشند.
